Αναπληρωση τέλος.

Σαν να μην πέρασε μια μέρα, σαν να μην πέρασε ένας μήνας, σαν να μην πέρασαν εφτά μήνες... Επιμένει η ζωή να θέλει να γυρίσει στο παρόν της λες κι ο χρόνος δεν μεσολάβησε. Έτσι όπως μπήκαν κούπες του καφέ, απορρυπαντικά, σαμπουάν, κάλτσες, βαλίτσες να μπουν και οι αναμνήσεις, οι χαρές, οι λύπες, τα όνειρα, οι άνθρωποι,όλα, στην αποθήκη με τα υπόλοιπα. 

Δεν θέλω να μιλήσω καθόλου για την εκπαίδευση, για τα προβλήματα που έχει, για το τι θα έρθει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και θα ανατρέψει αυτά που ξέρουμε. Αυτά θα τα διαβάσουμε σύντομα στον τύπο και βέβαια θα τα καταγράψει η ιστορία. Εκείνο που θέλω να μοιραστώ για την παρθενική μου φορά ως αναπληρώτρια σε κάποιο επαγγελματικό λύκειο της Αργολίδας έχει άλλο, πιο προσωπικό χαρακτήρα. Πες πως είναι εξομολόγηση. Πες πως διαβάζεις κατά κάποιο τρόπο τη σκέψη μου.

Μια μέρα χτύπησε το τηλέφωνο. Η φωνή είπε: θα αλλάξεις τη  ζωή σου, δεν είναι τίποτα, ως το καλοκαίρι, λίγοι μήνες. Να αλλάξεις τη ζωή σου, κοντά στα σαράντα, δεν είναι τίποτα, λες και όλα μπορούν να καθυστερούν, έτσι, για λίγους μήνες. Σαν να μην έγινε και τίποτα που θα αλλάξεις τόπο, σπίτι, συνήθειες. Σαν να μην έγινε και τίποτα που θα αφήσεις τα πρόσωπα τα αγαπημένα. Σαν να γεννήθηκες μόλις χτες. Σαν η μοναξιά να είναι τόπος οικείος. 

Στους μήνες αυτούς έρχεται μια παράξενη ενηλικίωση που σε βγάζει από την παρατεταμένη εφηβεία της υποχρεωτικής ανεργίας, της αεργίας που έρχεται σαν συνέπεια της στέρησης της δύναμης, της δημιουργικότητας στην ιδανικότερη ηλικία. Πρέπει να μάθεις να δουλεύεις, να επιβιώνεις, να εκπληρώνεις τις υποχρεώσεις σου σε έναν τόπο ξένο, με ανθρώπους ξένους. Νιώθω τον εαυτό μου τυχερό που στη φάση αυτή όλα μου φάνηκαν οικεία, οι άνθρωποι, ο τόπος, ακόμα και η μοναξιά.

Τώρα τα πάντα επιστρέφουν στη θέση τους. Τώρα εγώ επιστρέφω στη βάση μου. Όλα γυρίζουν στο παρόν που δεν μπορεί να οραματίζεται... να θέλει... Θα μου πεις γιατί; Μα συμφωνήσαμε να μην πω κουβέντα για την εκπαίδευση. Συμφωνήσαμε να μιλήσω μόνο για μένα.

Τα συμφραζόμενα

Με πόνους στο σώμα πια σε ορίζω.

Σαν λέξη άγνωστη από τα συμφραζόμενα –

σαν ορισμός χαμόγελου:

ελαφρά σύσπαση των μυών

περί του στόματος,

μη εμφανής οδοντοστοιχία,

χείλη που στοχεύουν ανοδικώς

την άκρα βλεφαρίδα.

Όποτε το οικείο ορίζει τα συμφραζόμενα –

σαν ορισμός δακρύου:

υγρού,

υφάλμυρου,

που χρόνια τώρα

διαβρέχει

το παρόν σου πρόσωπο.

Έτσι πια σ’ αναγνωρίζω.

Παραλλήλως εκτεινόμενη,

κοιτάζοντας από το άπειρο

το σημείο τομής

του οικείου με τα συμφραζόμενα.

                                                      Μπιλάλη Έφη

Nα κυβερνάται κανείς ή να μην κυβερνάται;

      Εδώ και μια εβδομάδα παρακολουθούμε τη σκυταλοδρομία των διερευνητικών εντολών. Φτάσαμε στο σημείο όπου αυτός που παρέδωσε τη σκυτάλη θα κόψει και το νήμα - πρωτότυπο δε λέω. Αυτή την αίσθηση έχω γιατί δεν νομίζω πως θα μας αφήσουν να πάμε σε νέες εκλογές. Δεν θέλει η Ευρώπη, δεν θέλουν κι αυτοί. Όλες αυτές τις μέρες υπάρχει από τη μια η καταστροφολογία για το τι θα απογίνει η χώρα, από την άλλη η θριαμβολογία για το τι είπε ο λαός. Ο λαός βέβαια από την πλευρά του για να λέμε τα πράγματα όπως είναι, τίποτα δεν είπε. Εξακολούθησε να θέλει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Αυτό δηλαδή που έκανε πάντα. Τα τριάντα τουλάχιστον τελευταία χρόνια. Τα ήθελε όλα. Ας μην μπορούσε να τα έχει. Τώρα θέλει και Ευρώπη και διαγραφή του χρέους. Ωραία ιδέα. Πιασάρικη. Και να μην δουλεύω, και να έχω φράγκα. Και εγώ πολύ θα το ήθελα. Όμως αυτά τα ωραία είναι μόνο για τα όνειρα. 

             Η παιδεία είναι σπουδαίο πράγμα, και μας λείπει. Στην αμάθειά μας πάνω στηρίζουν το κόλπο και μας πιάνουν να σκεφτόμαστε με τη νοοτροπία που χρησιμοποιούμε όταν μιλάμε για ποδόσφαιρο. Το γκολ ήταν καθαρό. Ο διαιτητής φταίει. Ψηφίζουμε όπως διαλέγουμε ομάδα, ανάλογα με το πόσα πρωταθλήματα και το πόσες περσόνες έχει στο ενεργητικό της. Οι Έλληνες είναι λαός συντηρητικός. Προσπαθεί να σώσει τα κεκτημένα του. Το έμαθε αυτό καλά. Κι ας ήταν ο παππούς του στο βουνό αντάρτης. Κι ας τον έσφαξαν στην πλατεία του χωριού. Μας μάθανε καλά να μισούμε τον κομμουνιστή. Αυτός είναι ο εχθρός. Ούτε καν η θεωρία της εξέλιξης δεν μας φτάνει. Όταν δεν έχεις κεκτημένα πρέπει να προσαρμοστείς. Τίποτα. Λες και υποστήκαμε λοβοτομή. Και χαιρόμαστε που κάναμε αριστερή στροφή. Κι ας γράφει στη στροφή "προς Αγορές". Εμείς στο όνειρο ό,τι θέλουμε διαβάζουμε. Και στην ανάγνωση αυτή βλέπουμε "προς Ευρώπη - τον νέο ειδυλλιακό τόπο όπου βασιλεύει η ισότητα και η ισονομία, οι λαοί είναι χαρούμενοι και ζουν ευτυχισμένοι". Τι ώρα έβαλα το ξυπνητήρι; Σε 300 χρόνια...; Ας κοιμηθώ λοιπόν. Είναι νωρίς ακόμα...

Οι μέρες της κρίσης

   

     Κρίση. Κρίση. Κρίση. 3 χρόνια τώρα ακούμε τη λέξη και στεκόμαστε μπροστά της ενεοί. Αναρωτιέμαι τι σημαίνει κρίση. Κατά το Βικιλεξικό, κρίση σημαίνει: 1. η ενέργεια και το αποτέλεσμα του κρίνω, η νοητική ενέργεια που οδηγεί σε μια απόφαση ή επιλογή 2. η απότομη όξυνση ενός προβλήματος. Στην περίπτωσή μας, υποθέτω πως ισχύει ο δεύτερος ορισμός. Κρίση χρέους. Η απότομη όξυνση του χρέους. Βέβαια υπάρχει και ο πρώτος ορισμός. Κρίση χρέους. Η ενέργεια και το αποτέλεσμα του κρίνω που οδηγεί στο χρέος. 

      Οι προηγούμενες κυβερνήσεις που όλοι κατηγορούμε για τις λανθασμένες ενέργειες (τη λάθος κρίση δηλαδή) είχαν εκλεγεί δημοκρατικά από εμάς τους ίδιους ως αντιπρόσωποί μας στη νοητική ενέργεια που οδηγεί σε μια απόφαση ή επιλογή. Λάθος Κρίση ή Κρίση Λάθους; Και η σημερινή κυβέρνηση; Μια κυβέρνηση που διορίστηκε από τους αντιπροσώπους, των αντιπροσώπων, ω αντιπρόσωποι; Καταλογίζεται στο Λάθος ή στην Κρίση; Γιατί τίποτα δεν κρίθηκε ακόμα. Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Γιατί αφήσαμε στον αντιπρόσωπο την ενέργεια του 'κρίνειν' κι εμείς λουστήκαμε το αποτέλεσμα. Οι γενιές του αποτελέσματος. Οι γενιές που ακολούθησαν τις σχεδιασμένες ενέργειες των άλλων: των γονιών, των φίλων, της εκπαίδευσης, της τηλεόρασης, της διαφήμισης, του φέισμπουκ. Αποτελεσματικά. Θα σπουδάσεις. Θα κάνεις μεταπτυχιακό. Θα κάνεις και διδακτορικό. Θα βάλεις Levi's, Armani, Diesel. Θα κρατήσεις μια Louis Vitton. Θα οδηγήσεις suv και θα κάνεις διακοπές στις Μαλδίβες. Θα παντρευτείς τον Κωστάκη που δουλεύει στην τράπεζα. Θα παντρευτείς την Μαιρούλα που έχει πολυκατοικία. Θα τα σπας κάθε βράδυ στον Κιάμο (και στον Ρέμο, εντάξει). Θα βλέπεις Ηλιάκη και θα διασκεδάζεις με τις υπέροχες χορευτικές της ικανότητες. Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Τέλεια τα αποδεχτήκαμε όλα. Καμία νοητική ενέργεια που να οδηγεί σε απόφαση ή επιλογή. Καμία κρίση. Φτώχια μπορεί. Στο πνεύμα, στην αξία, στην αισθητική, στη γνώση, στο συναίσθημα, στο όνειρο, στην αγάπη. Άλλωστε τι μας νοιάζει; Ακόμα καλύτερα να ενεργούν για μας οι άλλοι, ο Γερμανός ας πούμε, ανώτερο είδος. Για μας το αποτέλεσμα μετράει. Η Louis Vitton βρε αδερφέ. Κι ας είναι η φτηνή απομίμηση που πουλάνε στη λαϊκή. Ποιος θα το καταλάβει;

Λευκό

Ήρθες.
Ντυμένη με φουστάνι λευκό
κι ένα κόκκινο βελάκι στα μαλλιά.
Είδα το κόκκινο.
Και σε ονόμασα έρωτα.
Σε ξεγύμνωσα.
Το απαιτούσε το συναίσθημα.
Στάθηκες.
Ξυπόλυτη με τα μαλλιά σου λυμένα.
Κανένα χρώμα.
Θα σε ντύσω, λέω.
Θα σε βάψω, λέω.
Θα σου δώσω όνομα, λέω.
Έφυγες.
Φωνάζοντας πως έχεις όνομα.
Έφυγες.
Ντυμένη με φουστάνι λευκό.

Κάποτε οι χούντες

   Κάποτε οι χούντες ήταν ξεκάθαρα ομολογούμενες και εφαρμόζονταν με στρατιωτική πειθαρχία... Σήμερα τα πράγματα άλλαξαν...
Οι επικοινωνιακές στρατηγικές εξελίχθηκαν τόσο, που μια επιβολή της θέλησης των ολίγων μπορεί κανείς να την ονομάσει κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας ή κυβέρνηση συνεργασίας ή όπως τελοσπάντων τον βολεύει...

   Το παράδοξο ήταν πάντα, το πώς αυτά τα επικοινωνιακά προόδευσαν από την ίδια τη γενιά του Πολυτεχνείου, εκείνη που ζητούσε αμιγώς κομμουνιστικά ψωμί, παιδεία και ελευθερία. Θα μου πεις και τι να έκανε; Η αριστερά σε πληγώνει και σε διώχνει. Εσύ  αναζητάς έναν τρόπο να αναπτυχθείς και έχεις την ανάγκη να εκφραστείς. Κάπως έτσι τα άτομα που είχαν θέληση και οράματα μπήκαν σε τροχιά σοσιαλιστική, κοντινή στην ιδεολογία τους, και εκεί  κακόμαθαν σαν τα μοναχοπαίδια και ξέχασαν τα κομμουνιστικά.
   Και ήρθαμε στο σήμερα. Με μια αριστερά που εξακολουθεί να πληγώνει και να διώχνει, κατακερματισμένη, με τη μια της πλευρά να ζει 100 χρόνια πίσω και την άλλη ξέρω και γω πού; Χωρίς στόχο, χωρίς όραμα, χωρίς... και χώρια... Σήμερα δεν στέκεται το σύνθημα του Πολυτεχνείου γιατί πολύ απλά κανείς δεν το πιστεύει. Και δεν το πιστεύει συνολικά. Καθένας το θέλει για τον εαυτό του. Πρέπει να αλλάξει. Να λέμε το ψωμί μου, η παιδεία μου, η ελευθερία μου. Και έτσι η αριστερά δεν θα ξεπεράσει ποτέ τα σύνδρομά της, δεν θα την πιστέψει κανείς και θα μείνει χίλια κομμάτια, ένα για τον καθένα μας...

για Ελευθερία λόγος ουδείς...

Οργή. Αγανάκτηση. Θυμός. Άρνηση. Θλίψη. Βιαιότητα. Απόγνωση. Ποιό έρχεται πρώτο; Ποιό ακολουθεί; Μήπως εισβάλλουν όλα μαζί την ύστατη στιγμή πριν το τέλος; Μήπως όλα μαζί φουντώνουν κατά την ακύρωση της αξιοπρέπειας και την καταπάτηση της ελευθερίας; Και πώς στοχεύουν να επαναφέρουν τις ισορροπίες; Και ποιές είναι οι ισορροπίες; Η απαξίωση της γνώσης απέναντι στο μέσο; Η υπερκατανάλωση απέναντι στην κατάθλιψη; Η εξαγορά των πάντων για το φαίνεσθαι έναντι στην ουσία; Το λάδωμα των υπηρεσιών χάριν της προτεραιότητας; Ο θάνατός σου η ζωή μου; Αυτή είναι η προηγούμενη κατάσταση. Υπέρ αυτής αγωνιζόμαστε; Αναρωτιέμαι. Γιατί το να συναντιούνται τυχαία τα αιτήματα μερικών ομάδων ατόμων και μαζί να καταλήγουν στο δρόμο δεν είναι το ουσιαστικό. Το ουσιαστικό είναι, όταν πλήττεται ένας να συστρατεύονται όλοι. Το ουσιαστικό είναι, όταν πέφτει ο ένας να υπάρχουν γύρω του χέρια να τον σηκώσουν και όχι πόδια που τον κλωτσούν. Το ουσιαστικό είναι πως, είμαστε όλοι ίδιοι, με τα ίδια δικαιώματα και με τις ίδιες υποχρεώσεις και ο αγώνας -όχι τώρα, αλλά πάντα- μας θέλει όλους μαζί. Όχι ΠΑΜΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΕΒΟ, εκπαιδευτικοί, γονείς, αγανακτισμένοι κλπ. κλπ.Και μόλις δώσεις το ξεροκόμματο στον έναν να περνάει σφυρίζοντας αδιάφορα δίπλα από τον άλλο που πεινάει. 

Το τυχαίο δεν διαρκεί. Τελειώνει. Θα το τελειώσουν αυτοί. Κι έτσι καθένας μόνος του θα γυρίσει στην προηγούμενη κατάσταση και ετούτη η ιστορία θα κάνει κύκλους. Και για ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ λόγος ουδείς.